حجت الاسلام محسن بخشعلی وی در گفت و گو با خبرنگار توژال معاریو گفت: برای شناخت حافظ و استاد شهید راه های مختلفی وجود دارد. مرتضی مطهری او یکی از راه های شناخت حافظ را نگاهی به تاریخچه این شاعر و شخصیت او در زمان خود می داند. مطهری در کتاب عرفان حافظ می گوید: «حافظ در زمان خود به قدری شهرت داشت که جنبه هایی غیر از شعر و تصوف او پدید آمد و حتی در زمان خود به شاعری حرفه ای نیز معروف نبود.

وی افزود: کسانی بودند که حافظ را مورد خطاب قرار می دادند و القاب و صفت هایی را برای حافظ به کار می بردند، اما در میان این صفت ها عباراتی را نمی بینیم که برای صوفیه و صوفیه به کار رفته باشد. شاید بتوان چنین دانست که حافظ شیرازی در میان علمای عصر خود شهرت بیشتری داشته و علم و فضیلت او بر جنبه های صوفیانه و شعری او غالب بوده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: شهید مطهری در این کتاب اشاره می کند که یکی از القاب و خصوصیاتی که برای حافظ قائل بود «ملک القرآن» یعنی ملک قاریان بود. «قرآن» واژه‌ای خاص است که به کسانی گفته می‌شود که با روایات و قرائت‌های مختلف قرآن را حفظ کرده و بر آن قرائت تسلط داشته باشند. به همین دلیل در آن زمان به ملک القراء شهرت داشت و حافظ در مجموعه اشعار خود می گوید: «عشق تو به فریاد تو می رسد مثل حافظ که قرآن را با چهارده حدیث می خواند.

وی افزود: محمد معین در مقدمه نسخه ابوالقاسم انگوی از مجموعه های حافظ موجود است و هر وقت در مجلس باشد این را نقل می کند داری میای شریف متکلم معروفی در حال خواندن شعر بود، اما آن را منع کرد و گفت به جای این اشعار الهام بخش، فلسفه و حکمت بخوانید؟ «غزلت را بخوان گاهی شاگردان به استاد اعتراض می کردند که چرا مانع شعر خواندنشان می شود، اما وقتی حافظ شعر می خواند از او استقبال می کردند».

بخشعلی ادامه داد: راه دیگری برای شناخت حافظ وجود دارد که از طریق اشعار اوست. شهید مطهری نقل می کنند که این روش بسیار صحیح و منطقی است تا بدانیم خود شاعر در آثارش چه گفته و به درک درستی از آثارش دست یابیم. در اشعار حافظ فرضیه های مختلفی وجود دارد. اول اینکه حافظ چیزی جز یک هنرمند-شاعر نبود. یعنی قدرت شعر دارد و کلمات را به خوبی کنار هم می چیند.

حجت الاسلام محسن بخشعلی; استاد میدان

وی افزود: شیوخ می گفتند حافظ در لحن اشعار خود را به گونه ای آشکار می کند که این امکان را برای افراد مختلف فراهم می کند تا اشعارش را به گونه های مختلف تفسیر کنند و این بخشی از عظمت اوست که یک شعر واحد را می توان تفسیر کرد. در او روش های مختلفی دارد

این پژوهشگر دینی با بیان اینکه باید رمزهای باطنی را بشناسیم، گفت: ممکن است در مورد شاعرانی مانند حافظ، سعدی و مولانا شک کنیم که استفاده از این رمزها در اشعارشان چه معنایی دارد و آیا این اشعار رمز دارد یا نه. ، و آیا معانی ظاهری را بگیریم یا معانی عمیق و پنهان را در حالی که … وقتی شعر صوفیان معاصر را در نظر می گیریم متوجه می شویم که آنها نیز از این نمادها استفاده کرده اند.

وی افزود: شهید مطهری از شعر عالم سید محمد حسین طباطبایی مؤلف شرح المیزان ذکر می کند که از کلماتی مانند شکر و مربا و شیر استفاده می کند و ما شک نداریم که محقق از کلمات باطنی و باطنی استفاده کرده است. محقق در قصیده معروف خود می گوید: من همین را می گویم و بارها گفته ام; دین من دوست داشتن معشوق بود. عبادت در کیش مهر مانند مستی است. بگذارید به مقر شورای جرگه هوشیار بروند.»

وی درباره علت اشعار باطنی صوفیه و شعرا گفت: برخی معتقدند اگر سخنان خود را صریح بیان می کردند مشکل ایجاد می کرد. چون الفاظ متفاوتی داشتند، مثل صحبت های معمولی نبود، اما شهید مطهری احتمال دیگری می دهد و آن این است که معانی اسرارآمیز و عمیق اشعار واژه ای معادل برای بیان معنای ما در آن کلمات ندارد.

بخشعلی ادامه داد: در واقع شاعر صوفی واژه ای برای بیان مطالب خود به صورت صریح نمی یابد. به عبارت دیگر، کلمات انسانی برای انتقال این معانی ناکافی است و تنها افرادی که وارد این دنیا شده اند، می توانند این معانی را درک کنند، به عبارت دیگر، عشق و اسرار عشق را تنها با زبان نمادها و نشانه ها می توان بیان کرد.

بیستم مهر در تقویم رسمی روز بزرگداشت حافظ است. همین حافظ که شمس الدین محمد نام دارد و به لسان الغیب معروف است، از شاعران ایرانی قرن هشتم هجری قمری است و از بزرگ ترین شاعران زبان فارسی به شمار می رود. برخی گفتند که نام خانوادگی و شهرت او حافظ بوده است، زیرا حافظ قرآن بوده و بسیاری از آیات او تفسیر مفاهیم قرآنی بوده است.