پرتابهای متعدد داخلی و خارجی ماهواره تا پایان سال
به گزارش توژال، حوزه فضایی کشور از جمله حوزه هایی است که در چند سال گذشته عملکرد خوبی از خود به جای گذاشته است که مدام بر آن تاکید می شود و در دوران مدیریت حسن سالاریه به خوبی انجام شده است. .
در ادامه این گزارش به برنامه های راهبردی صنعت فضایی تا پایان سال و دستاوردهای این سازمان در 100 روز اول خدمت دولت چهاردهم پرداختیم.
فاز اول پایگاه فضایی چابهار تا پایان سال به بهره برداری می رسد
یکی از مهمترین پروژه های زیرساختی صنعت فضایی که در چند سال گذشته طراحی و اجرا شد، پایگاه فضایی چابهار است که زمین آن به مدت 10 سال در اختیار سازمان فضایی بود. اما هیچ اقدامی برای ساخت آن صورت نگرفت.
قرار است پایگاه فضایی چابهار در سه فاز ایجاد شود که فاز اول آن تا پایان سال 1403 هجری شمسی به بهره برداری می رسد و برای اولین بار به فضا پرتاب می شود. با فعال شدن پایگاه فضایی چابهار، دسترسی به مدارهایی با شیب های مختلف فراهم می شود.
ساخت آزمایشگاه درجه یک
در برنامه هفتم توسعه، دولت ساخت آزمایشگاه یک تنی را آغاز کرده و زیرساخت های فیزیکی آزمایشگاه هزار کیلوگرمی تا پایان سال آماده می شود. وجود چنین آزمایشگاهی باعث افزایش تولید ماهواره، افزایش ضریب اطمینان عملیاتی ماهواره ها و ساخت ماهواره با اجسام بلند می شود.
ماهواره های اندازه گیری و راداری در دست ساخت و پرتاب هستند
ماهواره های ارتباطی بر اساس انتقال داده ها تقسیم بندی می شوند و هر کدام از نظر فناوری دارای مزایایی هستند. سامانه «شهید سلیمانی» یک سامانه باریک باند است، سکوی آن از نظر سوخت و انرژی سبکتر است و در حوزه اینترنت اشیا (IOT) کاربرد دارد.
ماهواره حسگر پارس 1 مدتی پیش با استفاده از پرتابگر خارجی به فضا پرتاب شد و ماهواره پارس 2 مدل پیشرفته تری از ماهواره پارس 1 است که طراحی و پرتاب آن در دستور کار قرار گرفته است. طراحی و ساخت ماهواره های حسگر راداری RAD 1 و RAD 2 نیز آغاز شده است.
سری ماهواره های RAD، ماهواره های حسگر راداری هستند که بر اساس امواج الکترومغناطیسی کار می کنند. بنابراین، آنها می توانند داده ها را حتی در آسمان ابری و وجود گرد و غبار جمع آوری کنند. دقت ماهواره RAD 1 -50 متر و دقت ماهواره RAD 2 20 متر است.
در بین ماهواره های حسگر پارس 2 و 3 که در حال تکمیل هستند، ماهواره پارس 2 دارای وضوح تصویر 8 متر سیاه و سفید و 4 متر رنگی خواهد بود و دقت تصویربرداری آن دو برابر قبل است.
پروژه های بخش خصوصی
طراحی و ساخت مجموعه ای از ماهواره های “تحقیقی” در موسسه تحقیقات فضایی تصمیم گیری شد. مناقصه تعدادی از آنها در سال 1402 هجری شمسی و برخی در سال 1403 هجری قمری انجام شد و مناقصات سری ماهواره های تحقیقاتی از 1 تا 4 به پایان رسید و سری بعدی به تدریج اجرا می شود. سایر سامانه های ماهواره ای مجموعه «پژوهش» تا پایان سال 1403 اجرا می شود.
پرتاب میخ با پرتاب کننده خارجی
از جمله پروژه هایی که هم اکنون تکمیل شده است می توان به نمونه تیپ و نمونه پروازی ماهواره های ناهید 2 و تولو 3 که سال گذشته رونمایی شد، بلوک انتقال مداری سامان 1 و ماهواره ظفر اشاره کرد. قرار است ماهواره های ظفر 2 و تولو 3 (پایا) در ژانویه سال جاری بر روی سکوی پرتاب خارجی پرتاب شوند.
پرتاب موفقیت آمیز ماهواره شمران 1 توسط ماهواره بر القائم 100
در 24 شهریور 1403، ماهواره تحقیقاتی چمران 1 توسط ماهواره قم 100 پرتاب شد و با موفقیت در مدار زمین در ارتفاع 550 کیلومتری قرار گرفت. این ماهواره توسط گروه صنایع هوافضای ایران (صایران) با همکاری و مشارکت پژوهشگاه هوافضا و شرکت های دانش خصوصی طراحی و ساخته شده است. این ماهواره حدود 60 کیلوگرم وزن دارد و ماموریت اصلی آن آزمایش سیستم های سخت افزاری و نرم افزاری برای اثبات فناوری مانور مداری از نظر ارتفاع و فاز است.
ارزیابی زیرسیستم پیشران گاز سرد در سامانههای فضایی و عملکرد زیرسیستمهای ناوبری و کنترل نگرش از جمله وظایف فرعی ماهواره شمران 1 است که ماهواره شمران به سرعت سیگنالهای خود را به زمین مخابره کرد و در مدت کوتاهی موفق به ضبط شد اولین برخورد مداری آن
ادامه مطلب
ماهواره های الحدا و کوتسار در فاصله 500 کیلومتری زمین در مدار قرار دارند
دو ماهواره «ماسکد» و «کوتسار» بامداد 24 آبان ماه با ماهواره بر «سایوز» روسی از پایگاه پرتاب «وستوچنی» روسیه با موفقیت پرتاب شدند و در فاصله 500 کیلومتری زمین در مدار قرار گرفتند.
این پرتاب از چند جهت مهم بود. نکته مهم این است که هدهد و کوثر اولین ماهواره هایی بودند که توسط بخش خصوصی طراحی و تولید شدند و این گام بزرگی در جهت ورود بخش خصوصی به صنعت فضایی بود. همچنین در این راستا این اولین بار است که یک سازنده داخلی توانسته با سکوی پرتاب خارجی قرارداد پرتاب بین المللی امضا کند.
ماهواره کوثر اولین محصول فضایی بخش خصوصی محسوب می شود و طراحی آن از تابستان 2018 آغاز شد. این ماهواره با وزن 30 کیلوگرم و عمر مداری بیش از سه سال به دوربین های NIR مجهز است و طیف RGB و اولین ماهواره ایرانی با وضوح متوسط 3.45 متر (Ground Sampling Distance) است که به معنای پیشرفته ترین ماهواره تا 1400 متر در ایران است.
ماهواره کوثر برای کاربردهای کشاورزی، نقشه برداری و نقشه برداری مناسب در نظر گرفته شده است.
“Hoopoe” یک ماهواره استاندارد cubesat است و ماموریت آن ایجاد یک پلت فرم اختصاصی برای ارائه خدمات بین المللی اینترنت اشیا با باند باریک است. بیشترین استفاده از خدمات مرزی فضایی در کشاورزی، حمل و نقل، تدارکات و محیط زیست است. وزن این ماهواره چهار کیلوگرم، ارتفاع مداری آن 500 کیلومتر و عمر مداری آن چهار سال است.
فعال سازی استفاده از هوش مصنوعی در صنعت فضایی
یکی از آخرین اقدامات انجام شده در این بخش، تفاهم نامه ای است که هفته گذشته بین پژوهشگاه فضایی ایران و سازمان ملی هوش مصنوعی ایران منعقد شد و به این ترتیب استفاده از هوش مصنوعی در صنعت فضایی وارد شده است. مرحله عملیاتی
شناسایی آفات گیاهی، محدوده اراضی برای اختلافات حقوقی، بیمه کشاورزی، پایش رطوبت خاک، مدیریت شیلات و اکتشاف مواد معدنی از جمله مواردی است که برای پردازش داده های آنها نیاز به استفاده از هوش مصنوعی است.
بر اساس این تفاهم نامه، سازمان ملی هوش مصنوعی متعهد به شناسایی چالش های اصلی و ارائه راه حل های مبتنی بر هوش مصنوعی در این زمینه است. این سازمان همچنین متعهد به مشارکت در زیرساخت های فنی و برگزاری دوره های آموزشی برای ارتقای دانش و مهارت های مرتبط با هوش مصنوعی در حوزه فضا می باشد.