به گفته مسعود ماجیان کارشناس اقتصادی ایران، روز شنبه در دیدار وزیر راه و شهرسازی و سفیر ایران در روسیه ضمن بررسی آخرین گزارش ها، شتاب در ساخت کریدور ریلی شمال به جنوب از آستارا را تایید کرد. وی به رشت گفت: تصرف اراضی از این مسیر باید هر چه سریعتر انجام شود. تمامی دستورات لازم برای تامین منابع لازم برای تملک زمین صادر خواهد شد و ضروری است وزارت راه و شهرسازی در اسرع وقت این کار را انجام دهد.

فرزانه صدیق وزیر راه و شهرسازی در تشریح موانع پیش روی این پروژه، مانع اصلی را محدودیت منابع در تهیه زمین دانست که رئیس جمهور را بر آن داشت تا در این زمینه کمک کند.

جبارعلی ذکری، مدیرعامل راه آهن نیز در حاشیه هشتاد و یکمین نشست شورای حمل و نقل ریلی کشورهای مستقل مشترک المنافع که 15 تا 16 نوامبر در تاشکند ازبکستان برگزار شد، با اولگ بلازروف، مدیرعامل راه آهن روسیه دیدار و گفتگو کرد. راه آهن، و آنها در مورد افزایش همکاری و توسعه کریدور شمال-جنوب گفتگو کردند.

مدیرعامل راه آهن ایران در این نشست با اشاره به سطح خوب ارتباطات دو کشور گفت: روابط سیاسی ایران و روسیه در بالاترین سطح است و راه آهن ایران از گسترش روابط با راه آهن روسیه استقبال می کند.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود 10 درصد کالاهای کشور از طریق راه آهن حمل می شود، خاطرنشان کرد: در حوزه هایی مانند برق و توسعه راه آهن نیازمند بهبود شرایط هستیم.

ذاکری بر لزوم توجه بیشتر به پروژه کریدور شمال به جنوب تاکید کرد و گفت: باید این پروژه را با جدیت بیشتری دنبال کنیم و ضمن استفاده از ظرفیت موجود، به دنبال افزایش ظرفیت نیز باشیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه به تشریح نقاط اتصال ریلی کشورهای ایران و روسیه پرداخت و گفت: شبکه ریلی ایران دارای دو نقطه در دریای خزر و سه نقطه ریلی متصل به شبکه ریلی روسیه است که شامل آن می شود. بنادر امیرآباد و دریای خزر و مرزهای راه آهن. برون و ورن چیست؟

مدیرعامل راه آهن روسیه نیز در این جلسه یکی از اهداف راه آهن روسیه را توسعه کریدور شمال – جنوب عنوان کرد و افزود: 36 قطار کانتینری برای آغاز حمل و نقل در این مسیر به خلیج عربی اعزام شد و در سال 2022 ما بودیم. می توانید با داشتن یک قطار در این مسیر، مدت زمان حمل و نقل را کاهش دهید.

اولگ بلازروف افزود: در سال 2024 تفاهم نامه ای در زمینه حمل و نقل کانتینری بین دو طرف امضا شد که در نتیجه آن هر ماه چهار قطار ارسال می شد.

از دیگر مواردی که مدیرعامل راه آهن روسیه به آن اشاره کرد، رفع موانع حمل و نقل نفت و زغال سنگ از کریدور شمال به جنوب و رسیدن به تعرفه های مناسب بود.

مدیرعامل راه آهن روسیه در خصوص احداث خط ریلی رشت – آستارا نیز گفت: این پروژه برای روسیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و آماده همکاری برای دستیابی به اهداف مشترک هستیم.

اما کریدور شمال-جنوب چیست و چرا این کریدور اینقدر مهم است؟

کریدور شمال-جنوب یک مسیر چندوجهی (ریلی، جاده ای و دریایی) از سنت پترزبورگ تا بندر بمبئی است که از ایران می گذرد پروژه کریدور با هدف جذب ترافیک ترانزیت از هند و کشورهای عربی خلیج فارس به اروپا از طریق خاک روسیه است.

به گفته کارشناسان، تکمیل کریدور شمال – جنوب علاوه بر توسعه ترانزیت بین المللی و استفاده از توانمندی های منطقه ای، منبع درآمدی پایدار برای ایران است و انتظار می رود با بهره برداری از این کریدور، وابستگی کشور به درآمدهای نفتی تا حدودی کاهش خواهد یافت. همچنین این کریدور نسبت به جاده های سنتی 40 درصد از نظر مسافت و زمان کوتاهتر و از نظر هزینه 30 درصد ارزانتر است.