به گزارش مجله توژال، جمهوری اسلامی ایران در سال 65 به دنبال ایجاد شرایط در جبهه ها برای رسیدن به خواسته های خود بود. با توجه به کاهش امید به اقدامات دیپلماتیک، تلاش ها بر دستیابی به موفقیت های بزرگ در جبهه های جنگ متمرکز بود. خواسته های اصلی ایران عبارت بودند از:

ج: پذیرش معاهده 1975 توسط دولت عراق به عنوان مبنایی برای تعیین مرزها.

ب: جبران خسارات وارده به ایران توسط عاملان و آغاز کنندگان جنگ

ج: مجازات متجاوز با ایجاد سازوکار بین المللی

برای دستیابی به این خواسته ها و عدم توانایی دشمن در ادامه حملات خود در جبهه های جنگ، عملیات کربلای 4 وسیله ای برای دستیابی به انتظارات فوق طراحی شد. لازم به ذکر است که ایران سال 65 را سال انهدام ارتش صدام و سال بالقوه پایان جنگ با فشار نظامی می دانست و بسیاری از رزمندگان پس از موفقیت در جبهه ها می خواستند در کربلای حسینی نماز بخوانند.

چهارمین عملیات کربلای معلی با هدف کنترل منطقه ابوالخصیب، محاصره نیروهای عراقی مستقر در شبه جزیره فاو و تهدید بصره از جنوب و همچنین عبور از شمال منطقه برای رسیدن به زوگی و کانال های ماهی.

این عملیات تلاشی برای پیوند منطقه عملیات و الفجر 8، یعنی شبه جزیره الفاو که در اشغال ایران بود، جنوب بصره و تصرف کل اروندرود توسط نیروهای ایرانی بود. . با اجرای عملیات کربلای 4، پایتخت تصرف شده در منطقه الفاو توسعه یافته و از خطر بازپس گیری توسط ارتش بعث عراق نجات می یابد.

شرح و نتایج عملیات کربلای 4

عملیات کربلای چهارم در روز چهارشنبه 12 دی ماه 1365 در منطقه ای به وسعت حدود 40 کیلومتر از پاسگاه زید عراقی در شمال شلمچه تا تقاطع رودخانه اروند و کارون و بین سپاه سوم و هفتم ارتش عراق انجام شد. با رامیز یا محمد (ص) ساعت ده و نیمه.

این در حالی است که دو ساعت قبل از شروع حمله، ارتش عراق در خط مقدم نزدیک عقبه تیراندازی کرد و تلفاتی در بین یگان ها به همراه داشت. البته بعدا معلوم شد; آمریکایی ها از طریق هواپیماهای آواکس که تحرکات نظامی ایران را کنترل می کرد، اطلاعاتی درباره نیروهای ایرانی به عراق داده بودند.

از سوی دیگر، از ابتدای تاریکی شب عملیات، ارتش عراق با پرتاب فلر حساسیت خود را نسبت به تحرکات رزمندگان نشان داد. زمانی که غواصان تیم ها برای عبور از اروندرود حرکت کردند، نبرد آغاز شد و یگان ها شروع به شکستن خط اول دشمن کردند و با آتش شدید و مقاومت شدید یگان های دشمن مواجه شدند.

با آتش گرفتن دهانه رودخانه کارون، جهت اصلی تلاش تک، یگان های ارتش عراق در حالت آماده باش، کاملا آماده و مجهز و آماده مقابله با رزمندگان اسلام گرا مشخص شدند.

ارتش بعث تاکتیک ویژه این عملیات را که عبور غواصانی بود که از خطوط بین جزایر ام الرصاص و ام الطویل عبور کرده و به ساحل جنوبی اروندرود رسیدند، مورد اشاره قرار دادند. از این رو بلافاصله دو طرف آبراه باریک ام الرصاص را که تنگه نامیده می شد با آتش شدید ضدهوایی های 23 و 14.5 میلی متری که به صورت افقی و کمان ضربدری انجام می شد مسدود کرد و مشکل بزرگی برای مردم ایجاد کرد. هواپیما عبور نیروهای ایرانی که خطوط را می شکند.

اما رزمندگان ایرانی خط اول دشمن را شکستند، اما با آتش دشمن و بسته شدن ورودی کارون به اروندرود، سازماندهی نیروهای پشتیبانی آنها که روی قایق بودند، به کلی مختل شد.

فرمانده کل سپاه پاسداران پس از اطمینان از ادامه عملیات و تهاجم در منطقه کربلای 4 موفق نشد، هرچند برخی از یگان ها توانستند از اروند عبور کرده و تا حدودی پیشروی کنند و محاصره را بشکنند. خطوط مقدم دشمن و حتی بخشی از منطقه برای تصرف ابوالخصیب نیز عملیات را متوقف کرد و صبح زود به نیروها دستور بازگشت.

اندکی بعد از ظهر روز اول عملیات، تمامی لشکرها و تیپ های فردی (هجومی) به مواضع قبلی خود بازگشتند. در مجموع حدود 60 گردان در عملیات کربلای 4 شرکت کردند و بقیه نیروها به دلیل توقف عملیات شرکت نکردند.

منبع:

علایی، حسین، تاریخ تحلیلی جنگ ایران و عراق (جلد دوم)، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس: نشر مرزوم، چاپ اول 1395، صفحات 275، 277، 279، 280، 281، 282.