لینک کوتاه خبر:

این روزها ساخت مجسمه بتا فرهی با واکنش های متفاوتی از سوی هنرمندان تجسمی و همچنین علاقه مندان به این هنرمند مواجه شده است. برخی از مردم از زنده شدن این مجسمه می ترسیدند و برخی دیگر نسبت به این مجسمه واکنش مثبت نشان دادند. از جمله نقدهای مثبت درباره این مجسمه، واکنش دختر زنده یاد بیتا فرحی بود که برای مجله توژال نوشت: «آنچه برای من به عنوان بازمانده این هنرمند اهمیت دارد، زنده نگه داشتن مفهوم کلمه «تندیس» است. اهمیت مجسمه را باید به درستی درک کرد، بلکه در تصویر و نمادی است که هنرمند پشت سر می گذارد.

اگر بخواهیم هدف از ساخت مجسمه را فقط به شباهت محدود کنیم، شاید امروز موزه‌هایی مانند «مادام توسو» و «گرون» وجود نداشته باشند، زیرا هنرمندان این موزه‌ها بیشتر روی نمادها کار می‌کنند تا شباهت‌ها.

مرتضی سعیدی، جلال موسوی، افروز بوجاریا – گروه دل آرته – سازندگان تندیس هستند. مجسمه کامل بتا فراهی که کار ساخت آن سه ماه پس از مرگ وی آغاز شد، چهارشنبه 24 مردادماه رونمایی شد. سازندگان این اثر سه چهره پرداز و اعضای انجمن خانه سینما هستند. آنها طراح گریم، فیلم و سریال هستند.

مرتضی سعیدی در گفتگو با توژال درباره ساخت این اثر گفت: این مجسمه به سبکی کاملا رئالیستی ساخته شده است. قد، وزن و جزئیات این اثر نیز متناسب با ویژگی های خانم فرهی محاسبه شده است.

وی با اشاره به علاقه دختر زنده یاد فرهی به ساخت این تندیس گفت: با انتخاب سبکی کاملا واقع گرایانه قصد داشتیم یاد و خاطره این هنرمند را زنده نگه داریم. او همچنین می خواست پس از مرگش چنین اتفاقی بیفتد. باید گفت که در طول زندگی خود مهربانی دیده اند; او حتی از اعضای خانه سینما هم نبود و اکنون در کنار قبر مادربزرگش به خاک سپرده شده است.

این چهره پرداز با اشاره به همکاری دختر زنده یاد فرهی در ساخت این تندیس گفت: دخترش هم زحمات زیادی کشیده و در این مسیر همراهش بوده است. ما همه جوانب را با دخترشان بررسی و سنجیده ایم تا این ظهور فرخنده محقق شود.

تصاویر ارسال شده قبل از اتمام کار

السعیدی گفت: در روز مراسم و رونمایی همه حاضران در شگفتی بودند. واکنش های منفی هم دیده و شنیده ایم که البته همیشه بعد از خلق اثر هنری دیده و شنیده می شود. اما برخی از این نظرات مربوط به عکس هایی است که قبل از اتمام کار گذاشته شده است. این تصاویر مربوط به بررسی نهایی اثر بوده و تفاوت آنها با تصاویر گرفته شده در موزه سینما مشخص است.

وی تاکید کرد: برای من مهم بود که خانواده ای که با بتا فرهی در ارتباط بودند نیز با کار ارتباط برقرار کنند. تماس برقرار شد و این تنها چیزی بود که اهمیت داشت.

السعیدی گفت: ساخت این مجسمه از ابتدای اسفند ماه آغاز شد و در پایان فرودین به پایان رسید. این مجسمه در تیرماه به موزه سینما تحویل داده شد.

راز موزه مادام توسو و ارتباط مردم با مجسمه های واقع گرایانه در جهان

این میکاپ آرتیست در مورد استایل هایپررئال گفته بود: سبک هایپر رئال نسبت به سبک های دیگر واقع گرایانه تر است. وقتی موزه مادام توسو در سراسر جهان ساخته می شود، به این معنی است که مردم با مجسمه های بسیار واقع گرایانه ارتباط نزدیکی خواهند داشت.

وی در پاسخ به علت کم توجهی به مجسمه های رئالیستی در ایران گفت: در ایران به این سبک توجه نشده است و چند سالی طول می کشد تا عموم مردم با آن ارتباط برقرار کنند. از طرف دیگر محدودیت هایی برای واردات سیلیکون داریم و نمی توانیم هیچ ماده ای وارد کنیم. ساخت چنین مجسمه ای گران و دشوار است.

در ایران موزه مجسمه نداریم

وی ادامه داد: باید توجه داشت که مجسمه های ساخته شده در ایران اغلب به صورت پراکنده چیدمان می شوند. یعنی یک موزه هم برای مجسمه های این سبک نداریم. به عنوان مثال موزه ستارگان سینما، نام آوران، ورزشکاران و … که مجسمه هایی از آقای ناصر هگزی گرفته تا نام های دیگر مانند سینماگران، ورزشکاران، شاعران، شهدا و… در آن نگهداری می شود.

هزینه ساخت مجسمه های فوق واقع گرایانه بالاست

وی گفت: هزینه ساخت مجسمه های هایپررئالیستی زیاد است و برای ساخت هر مجسمه حداقل 400 تا 500 میلیون دلار نیاز است. این مجسمه ها نیاز به نگهداری دارند و در صورت عدم نگهداری به مرور زمان مانند هر چیز دیگری کیفیت خود را از دست می دهند. شما باید هزینه نگهداری از این مجسمه ها را بپردازید.

این مجسمه ها نیاز به نگهداری دارند

این مجسمه ساز و گریمور گفت: در زندان قصر مجسمه های زیادی به سبک رئالیستی البته با متریال متفاوت – موم ساخته می شد. اکنون می بینیم که برخی از آنها دو شاخه شده اند یا موهایشان را کشیده اند. این بدان معنی است که هیچ مراقبتی برای نگهداری آن لازم نبود. در موزه ای مانند مادام توسو هزینه خاصی برای نگهداری از آثار در نظر گرفته می شود. برای کسب و کار، یک صحنه سینمایی تنظیم می شود تا مخاطب به آن کشیده شود. در ایران کمتر چنین میزانسنی را می بینیم، مجسمه اغلب در گوشه ای قرار می گیرد و 10 مجسمه با ظاهر متفاوت در کنار آن قرار می گیرد. انگار در یک مغازه لباس مدل بودند.

سبک هایپررئال مشکی اقبال در ایران

سعیدی معتقد است مجسمه های بسیار واقع گرایانه در ایران به درستی ارائه نشده و به همین دلیل بازخورد خوبی نداشته است.

وی گفت: هر هنری که به درستی ارائه شود موفق است.

مجسمه زنده بتا فرحی چگونه ساخته شد؟

این هنرمند درباره مراحل ساخت مجسمه زنده یاد بتا فرهی گفت: این مجسمه از سیلیکون ساخته شده است. ابتدا چهره او را شبیه سازی کردیم و از زوایای مختلف در کنار هم قرار دادیم. سن مورد نظرمان را مشخص کردیم و با خمیر مجسمه سازی صورت را درست کردیم و بعد از آن قالب گرفتیم. برای ساخت بدنه کار از بدن دوستی که بدنی شبیه به خانم فرهی دارد قالبی ساخته شد. سپس قطعات مجسمه روی هم نصب شدند. لباس های خانم فرهی را هم از دخترشان گرفتیم و حتی اکسسوری ها و کلاه گیس های خودش را که استفاده کردیم. به مویرگ ها و خطوط روی صورتش هم پرداختیم. خط چشم، خط گونه، سایه چشم و … مشخص شده است. سایه ها به مجسمه جان می بخشند.

وی درباره تفاوت چهره نگاری و مجسمه سازی نیز گفت: بین آثار مجسمه سازان و چهره پردازان تفاوت زیادی وجود دارد. مجسمه ساز به کلیات اهمیت می دهد، در حالی که چهره پرداز به جزئیات اهمیت می دهد. یک آرایشگر از مواد آرایشی استفاده می کند تا شخص و شخصیت را شبیه شخصیت فیلم کند. در مورد مجسمه هایی که گاه مورد انتقاد قرار می گیرند نیز باید گفت که مجسمه سازان کار خود را می شناسند اما گاهی به دلیل عدم توجه به جزئیات، ارتباط بین مخاطب و اثر ایجاد نمی شود و کار مصنوعی به نظر می رسد.

خاطره ای با مجسمه زنده دست بتا فرحی

وی درباره واکنش های عجیبی که از یکی از حضار دریافت کرده است توضیح داد و در این زمینه گفت: در حین روتوش کاری که قبل از رونمایی اصلی انجام شده بود، یکی از حضار آمد و به من گفت: «خسته نباشی». به مجسمه زنده بتا فرهی اشاره کرد و گفت: خسته نباشی. او فکر می کرد من دارم آدم می سازم.

سعیدی گفت: در نهایت با خلق مجسمه های فراواقع گرا مرزهای واقعیت جابه جا می شود.