به گزارش سایت توژال، منطقه کلندی در مرکز روستای تیس، یکی از مناطق مرکزی شهرستان چابهار، در 5 کیلومتری شمال شهر چابهار و در محدوده منطقه آزاد چابهار واقع شده است. فصل دوم کاوش های باستان شناسی در این منطقه اضطراری و نجات جان است که با همکاری منطقه آزاد چابهار و با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام می شود.

نذر حیدری کدام رئیس شورای آثار باستانی قلندی وی در خصوص ضرورت انجام کاوش های امدادی در این منطقه گفت: متأسفانه این منطقه در طول این سال ها علیرغم شهره بودن و به دلیل قرار گرفتن در وسط روستا و ساخت و سازهای غیرمجاز و غیرمجاز زیر آن به ثبت نرسیده است. آن را پروانه ساختمانی که در یک دهه رشد زیادی داشته است و رشدی که آنجا بود تقریباً به طور کامل از بین رفته است. بخش‌هایی از این منطقه (حدود 20 درصد) همچنان باقی مانده است که برای نجات بخش‌های باقی‌مانده، کسب اطلاعات بیشتر از جزئیات و کیفیت این نهاد، آماده‌سازی مقدمات نجات و ثبت ملی آن و جلوگیری از دستکاری بیشتر در آن ضروری است. .

وی با بیان اینکه این منطقه برای اولین بار در سال 1937 در نقشه توپوگرافی روستا و بندر تیس توسط ارل استاین ارائه شد، این باستان شناس افزود: این منطقه از دو یال شرقی و غربی تشکیل شده است که قسمت های حاکم بر آن است. بندر و بخشهایی از آن و علیرغم تفکیک اراضی و حضور مالک خصوصی هنوز هیچ ساختمان برجسته ای ساخته نشده است.

رئیس سازمان باستان شناسی تصریح کرد: کاوش ها در ارتفاع شرقی متمرکز شد و ترانشه ای به ابعاد 10×5 متر حاوی عناصر معماری فراوان و محوطه های مختلف ایجاد شد و تا رسیدن به خاک بکر و کف کاوش ادامه خواهد داشت. از فضاها قطعات سفالی لعابدار با کتیبه‌های قرآنی، اشیاء مفرغی، شیشه و غیره از جمله اکتشافات اکتشافی تا این مرحله است. مصالح اساسی برای ساخت عناصر معماری، قطعات ماسه سنگی است که در ابعاد مختلف هندسی بریده شده و مورد استفاده قرار می گیرند.

برخی از آثاری که در این منطقه یافت شده است

این باستان شناس به کاوش در کارگاه های کاوش شده در فصل اول و آوردن آنها به خاک بکر، کشف آثار مدفون در قسمت های دست نخورده محوطه و تهیه پرونده ثبتی آنها، نجات آثار در حال ساخت و کاوش و حفاظت از آثار باستانی ادامه می دهد. . آثار تاریخی دفن شده در مناطق مشمول ساخت و ساز، مستندسازی و آسیب شناسی منطقه و ارائه به استان سیستان و بلوچستان و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری جهت تامین اعتبار بیشتر برای کاوش های باستان شناسی، حفظ، مرمت و مرمت آثار باقی مانده و نیمه تخریب شده. شناسایی و بررسی دوره های تاریخی و استقرار در منطقه و تملک اراضی شناسایی شده واقع در منطقه و آماده سازی محوطه برای تبدیل به موزه باستان شناسی از اهداف این طرح است.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، بندر تیس قدمتی طولانی دارد. اگرچه هنوز کار جدی در زمینه تحقیقات باستان شناسی و به ویژه کاوش انجام نشده است، اما سابقه آن در منابع مکتوب به قبل از اسلام و سده های اول میلادی باز می گردد. نام این بندر در متون تاریخی با املای مختلف ثبت شده است. «Tees»، «Tais» و «Tees» رایج‌ترین شکل‌های نوشتاری نام این بندر هستند که املای نام «Tees» رایج‌ترین آن است. رایج ترین. بر اساس برخی شباهت‌های ظاهری در متون کلاسیک یونانی و تطبیق موقعیت جغرافیایی، برخی احتمال داده‌اند که قدمت این نام به دوران هخامنشیان برمی‌گردد. گذشته از این منابع یونان باستان، قدیمی ترین سند تاریخی که نام این بندر (تیز) را ذکر کرده، کتاب سوره الارض است که توسط محمد بن موسی خوارزمی (184-232 میلادی) نوشته شده است. و همچنین کتب معتبر دیگر جغرافی دانان و مورخان بزرگ از قرون اولیه، میانی و متاخر اسلامی، مانند الاصطخاری (قرن چهارم قمری) در المسالک و المملوک و مقدسی (قرن چهارم قمری) در احسن التقاسیم. من نام این خروجی (Teez) را ذکر کردم.