بازار مسکن در آستانه فاجعه
بر اساس مأموریت مجلس، این سامانه باید تا 6 ماه پس از صدور قانون فعال شود، اما در نهایت اجرای سامانه ملی املاک و مسکن تا سال 1400 طول کشید و البته حتی پس از آن نیز می توانست به موفقیتی که قانونگذاران می خواستند برسد و نرسید.
ناتوانی در جمعآوری اطلاعات مالکیت و سکونت در سامانه ملی املاک و مسکن، نمایندگان مجلس را بر آن داشت تا با بررسی قوانین، خوداظهاری را در این سامانه اجباری کنند تا برای تهیه بانک اطلاعاتی جامع و مؤثر اقدام کنند. با این حال، طبق آمار رسمی، موفقیت 100 درصدی حاصل نشده است.
ابوالفضل نوروزیمدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در آخرین آماری که ارائه کرد، توضیح داد: حجم ثبت اطلاعات خانواده در سامانه ملی املاک و مسکن از مرز 13 میلیون و 400 هزار نفر است که شامل یک کمی بیش از 50 درصد از خانواده های کشور.
ناتوانی در جمع آوری اطلاعات خانوارها در سامانه ملی املاک و مسکن به طور مستقیم بر ماموریت این سامانه برای شناسایی خانه های خالی تأثیر گذاشته است. اما به نظر می رسد مسئولان اجازه نمی دهند این موضوع در آمار منعکس شود.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی هدف اصلی از راه اندازی سامانه ملی املاک و مسکن را تنظیم بازار مسکن و نه صرف مالیات برشمرد و اعلام کرد: 150 هزار خانه نوساز خالی از سکنه شده است. شناسایی و جهت اخذ مالیات به سازمان امور مالیاتی ارائه گردید.
گفتنی است نوروزی می گوید: سامانه پیش از این 182 هزار خانه خالی را شناسایی و پس از ارسال پیامک کوتاه به صاحبان آنها به بازار مسکن ارائه کرده بود.
بازار مسکن از عرضه خانه های خالی غفلت می کند
این ادعا در حالی مطرح شد که عرضه 182 هزار خانه خالی در بازار می بایست بر تعداد معاملات و یا وضعیت عرضه و تقاضا در بازار اجاره تاثیر بسزایی داشته باشد. اما نه تنها در سال جاری، بلکه طی سه سال گذشته، تعداد معاملات ملکی تغییر محسوسی نداشته و از رکود خارج شده است و بازار اجاره حتی افزایش اندکی در عرضه نداشته است.
به نظر می رسد آنچه متولیان سامانه املاک و مسکن عرضه 182 واحد مسکونی خالی به بازار می دانستند در واقع نتیجه تصحیح اطلاعات وارد شده به این سامانه و شناسایی مستاجر برای آن بوده است.
در واقع سامانه ملی املاک و املاک با بهینه سازی اطلاعات املاک دریافتی از دستگاه های دیگر، تعداد زیادی از املاک را به صورت خودکار به عنوان خانه خالی شناسایی می کند، در حالی که این واحدها تنها به دلیل ثبت نشدن اطلاعات ساکنان خالی از سکنه هستند و با تصحیح اطلاعات، سایر واحدها شناسایی می شوند. آنها به عنوان خانه های خالی
با این محاسبه به نظر میرسد دلیل بیتوجهی بازار به ادعای عرضه 182 هزار واحد مسکونی خالی از سکنه، همین موضوع باشد. با وجود اینکه متولیان امر تاثیرات قابل توجه این عرضه را مدعی هستند و ثبات نسبی قیمت مسکن را مد نظر قرار می دهند، اما در واقع نشانه ای از رکود بازار مسکن پس از رشد حدود 200 درصدی قیمت مسکن از سال 1395 تاکنون است. عرضه این واحدهای خالی